Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) είναι οι ιατρικές τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με σκοπό την επίτευξη κύησης για τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας. Ονομάζεται εξωσωματική γιατί η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο πραγματοποιείται στο εμβρυολογικό εργαστήριο και όχι μέσα στο γυναικείο σώμα.
Βασικά στάδια εξωσωματικής γονιμοποίησης
- Διέγερση των ωοθηκών με φαρμακευτική αγωγή, για να προκληθεί πολλαπλή ανάπτυξη ωοθυλακίων.
- Υπερηχογραφική και ορμονική παρακολούθηση της ανάπτυξης και ωρίμανσης των ωοθυλακίων για περίπου 10 ημέρες.
- Φαρμακευτική πρόκληση τελικής ωρίμανσης των ωαρίων ώστε να ακολουθήσει ωοληψία σε 36 περίπου ώρες.
- Ωοληψία (διακολπική λήψη των ωαρίων με χρήση ήπιας αναισθησίας).
- Σπερμοληψία με αυνανισμό (συνήθως πραγματοποιείται παράλληλα με την ωοληψία).
- Μικρογονιμοποίηση (γονιμοποίηση ωαρίων στο εργαστήριο με διάφορες τεχνικές, όπως η ICSI και η IMSI).
- Παρακολούθηση των διαιρέσεων των κυττάρων των εμβρύων, καλλιέργεια των εμβρύων στο εμβρυολογικό εργαστήριο μέχρι το επιθυμητό στάδιο ανάπτυξης (διαίρεση 6-8 κυττάρων ή στάδιο βλαστοκύστης) και προεμφυτευτικός έλεγχος.
- Εμβρυομεταφορά (μεταφορά των υγιών εμβρύων στην ενδομήτρια κοιλότητα χωρίς αναισθησία, με σκοπό την επιτυχή εμφύτευση στην μήτρα και την επίτευξη κύησης).
- Χορήγηση φυσικής προγεστερόνης με κολπικά υπόθετα ή ενέσεις για την ενίσχυση της διαδικασίας εμφύτευσης.
Αναλυτικά:
Αρχικά πραγματοποιείται την 2η ημέρα του κύκλου διέγερση των ωοθηκών με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής σε μορφή χαπιών ή ενέσεων, για την ανάπτυξη πολλαπλών ωοθυλακίων και κατά συνέπεια πολλών ωαρίων. Ανά διάστημα 2-3 ημερών, η γυναίκα παρακολουθείται υπερηχογραφικά και ορμονολογικά για τον αριθμό, το μέγεθος και την ωρίμανση των ωοθυλακίων.
Όταν η ωρίμανση των ωοθυλακίων βρίσκεται στο επιθυμητό στάδιο, ακολουθεί η ωοληψία (η συλλογή των ωαρίων της γυναίκας υπό ήπια αναισθησία) από τον εξειδικευμένο γυναικολόγο στην μονάδα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Παράλληλα, γίνεται σπερμοληψία με αυνανισμό από τον σύζυγο (υπάρχει και η περίπτωση λήψης σπέρματος σε προγενέστερο χρόνο) και την ίδια ημέρα πραγματοποιείται η εξωσωματική γονιμοποίηση του ωαρίου στο εργαστήριο, με επιλεγμένη τεχνική (μικρογονιμοποίηση).
Τα ωάρια ελέγχονται για την γονιμοποίησή τους και όσα από αυτά γονιμοποιηθούν επιτυχώς (ονομάζονται πλέον έμβρυα) επωάζονται για λίγες ημέρες σε ειδικούς επωαστές και παρακολουθείται η ανάπτυξή τους με υπερσύγχρονες μεθόδους (time lapse).
Κατά την διάρκεια της καλλιέργειας των εμβρύων μέχρι το επιθυμητό στάδιο, ακολουθούνται λεπτομερείς ποιοτικοί έλεγχοι για την αξιολόγησή τους από ειδικούς εμβρυολόγους. Την 2η-3η ημέρα (στάδιο διαίρεσης 8 κυττάρων) ή κατά την 5η-6η ημέρα (στάδιο βλαστοκύστης) και αφού έχει ολοκληρωθεί ο προεμφυτευτικός έλεγχος των εμβρύων, πραγματοποιείται η εμβρυομεταφορά, δηλαδή η μεταφορά των υγιών εμβρύων στη μήτρα της γυναίκας.
Ο αριθμός των εμβρύων που μεταφέρονται είναι 2-3 και τείνουμε διαρκώς στην μείωσή του, για την αποφυγή των επιπλοκών που επιφέρουν οι πολύδυμες κυήσεις. Τα υγιή και υψηλής ποιοτικά αξιολόγησης έμβρυα που τυχόν έχουν περισσέψει, μπορούν με ασφάλεια να καταψυχθούν για μελλοντική προσπάθεια του ζευγαριού. 12 ημέρες αργότερα γίνεται έλεγχος για επιτυχημένη εγκυμοσύνη.
Ηπιότερες τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
Πριν την εξωσωματική γονιμοποίηση είναι ιδιαίτερα σημαντικό το στάδιο της συμβουλευτικής, γιατί ανάλογα με το αν η υπογονιμότητα οφείλεται στον άνδρα, στην γυναίκα ή σε ανεξήγητο παράγοντα, διαμορφώνονται τόσο οι ιδανικές για την περίπτωση μέθοδοι που θα ακολουθηθούν όσο και η ηπιότητα των τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Για παράδειγμα, η διέγερση των ωοθηκών μπορεί κατά περίπτωση να αντικατασταθεί από την παρακολούθηση ωοθυλακιορρηξίας σε φυσικό κύκλο χωρίς φαρμακευτική αγωγή ή η μικρογονιμοποίηση του ωαρίου στο εργαστήριο να αντικατασταθεί με την ενδομητρική σπερματέγχυση, η οποία αφορά ενδομητρική έγχυση επιλεγμένων υγιών σπερματοζωαρίων όταν υπάρχουν προβλήματα ανδρικής υπογονιμότητας.
Σε κάθε περίπτωση, ο εξειδικευμένος γυναικολόγος είναι αυτός που θα επιλέξει μαζί με το ζευγάρι τους τρόπους εξωσωματικής γονιμοποίησης ή τις τεχνικές που θα πραγματοποιηθούν κατά την διάρκεια των σταδίων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ώστε να είναι οι πιο ενδεδειγμένοι ιατρικά για την περίπτωσή τους και βεβαίως οι πιο αποτελεσματικοί.
Όλες οι μέθοδοι εξωσωματικής γονιμοποίησης που ακολουθούμε είναι ακίνδυνες για καρκίνο, περιλαμβάνουν τις πλέον σύγχρονες ιατρικές τεχνικές, πραγματοποιούνται με τον πιο εξελιγμένο τεχνολογικό εξοπλισμό και διεξάγονται από το έμπειρο ιατρικό προσωπικό μας, με επαγγελματική αξιοπιστία αλλά και συναισθηματική ψυχολογική υποστήριξη.